راهنمای شستشوی فرش دستباف
شستشوی فرش دستباف به دلیل حساسیت و گرانقیمت بودن فرش های دستباف یکی از کارهای پرریسک است، بنابراین همیشه پیشنهاد می شود برای شستسشوی فرش دستباف از قالیشویی های معتبر و مجرب کمک بگیرید.
اما ممکن است برخی نتوانند یک قالیشویی مطمئن پیدا کنند و یا اعتقادی به شستشوی فرش توسط قالیشویی نداشته باشند، برای همین در این مطلب قصد داریم یک راهنمای جامع برای شستشوی فرش دستباف به مخاطبین خود ارائه کنیم.
مقدمات شستشوی فرش دستباف
قبل از شستشوبایستی یک سری اقدامات اولیه جهت آماده سازی فرش انجام داد .این اقدامات بشرح زیر است.
غبارگیری: این عمل بیشتر در مورد فرشهای کارکرده انجام می گیرد درغبارگیری از دستگاههای مکانیکی استفاده میشود ومیزان دور برس غلتکی که عمل ضربه زدن را انجام می دهد بسته به میزان فرسودگی وهمچنین ضخامت فرشها تنظیم می شود.عدم دقت در تنظیم دستگاه باعث پارگی فرش خواهد شد.
درشستشو بروش سنتی برای زدودن غبار از چوب استفاده می شود وپس از چوبزنی توسط جاروی زبر جارو می شود.روش دیگراستفاده از دستگاههای مکنده است که میزان مکش هوا بایستی تنظیم شود.
بازرسی: از مهمترین نکات در مقدمات شستشوبازرسی است .فرش قبل از شستشو ازنظر میزان پوسیدگی وجود سوراخ ولکه ونوع گلیم بافی وریشه ها کنترل شود بطوریکه ریشه هاقبل از شستشو از هم باز شود.
رفوکاری: درصورت وجودسوراخ درفرش قبل از شروع عملیات شستشو بایستی رفوکاری وترمیم شود.
لکه گیری: بعد از رفوکردن عمل لکه گیری بایستی انجام گیرد.
شستشوی فرش دستباف
در شستشوی فرش توجه به نکات زیرضروری است.
فرش روی زمین سخت شسته شود
برای شستن فرش ازدمای معمولی آب استفاده شود.
مواد لازم برای شستشو موادشوینده مخصوص فرش بوده وبرای جلوگیری از قلیایی شدن محیط با pHمتر کنترل می شود.
توجه داشته باشید برای لکه گیری و شستشو نباید از موادقلیایی کربنات دوسود و سود سوزآور استفاده کرد. ضمنا غلظت هیدروسولفیت بایستی کنترل شود.
پساب خروجی بعد از آبکشی باید خنثی باشد. درصورت خنثی نبودن احتمال بروز آسیب هایی درفرش وجود دارد. برای خنثی نمودن ازآب واسید 1تا2درصد استفاده می شود.
عملیات آبگیری درنورغیرمستقیم خورشیدانجام گیرد و فرش مرطوب در معرض هوا آویزان گردد.
درصورتی که عملیات آبکشی بدرستی انجام نشود به هنگام آویزان شدن آب درقسمت انتهایی فرش جمع شده وباعث زردی و پوسیدگی قسمت تحتانی فرش خواهد شد.
به هنگام خشک کردن فرش دمانباید از 40 درجه سانتیگراد بالاتر رود.
استفاده از مواد نرم کننده باعث ایجاد نرمی در سطح فرش خواهدشد.
درصورت ایجاد کجی در فرش بعد از شستشو بایستی توسط دارکش های باتجربه دارکشی گردد.
برای ترمیم رنگ نباید گلهاوکناره های فرش رارنگ کردچون این رنگهادرداخل الیاف نفوذ نمی کنند و در اولین شستشو از بین خواهند رفت وباعث پخش رنگ به سایر نقاط خواهندشد.
برای ایجادیکنواختی درسطح فرش بعد ازشستشو فرش باتراش کمی پرداخت می شود این عمل بااستفاده از دستگاه پرداخت زنی انجام می گیرد.
نکاتی چند در مورد لکه و لکه گیری ها
اولین نکته مهم در مورد لکه ، شناخت نوع و میزان تازگی آن است ، وقتی لکه ایجاد شده تازه باشد و بدانیم از چه ماده یا موادی تشکیل شده ، میتوانیم سریعتر نسبت به موادمورد نیاز جهت رفع آن اقدام کنیم، تازگی لکه باعث میشود که زودتر ،بهتر و باهزینه کمتر پاک شود.
برای زدودن و پاک کردن لکه ، ابتدا مواد شیمیایی را مورد بررسی قرار داده ، سپس لکه را قبل از شستشوی محل آلوده ، پاک میکنیم. توجه شود که :
آب داغ لکه های ناشی از خون و تخم مرغ را بعلت آلبومین موجود ، ثابت تر میکند.
آب و صابون لکه هایی مانند عصاره میوه هاو چای و قهوه را ثابت تر میکند.
طریقه زدودن لکه چربی از فرش
این گونه لکه ها را میتوان بوسیله بنزین یا نیترا کلرور کربن پاک کرد، بدین صورت که ابتدا با اسفنج ،محلول فوق را به محل آلوده مالیده و سپس نسبت به پاک نمودن لکه اقدام میکنیم، لکه چربیهای حیوانی با آب و صابون از بین میرود .
لکه خون و چسب :
ابتداباآب سردوصابون لکه را زدوده و سپس ،باآب نیمگرم وصابون میشوریم وچنانچه لکهها روی قسمتهای رنگی ایجاد شود بوسیله نیترا کلرور کربن و اسفنج آنرا تمیز نموده با آب سرد و مالش اسفنج آنرا میشوئیم.
طریقه زدودن لکه شمع از فرش
ابتدا موم اضافی را برداشته ، سپس قسمت لکه شده را گرم کرده و کاغذی روی آن قرار میدهیم تا موم را جذب نماید، سپس بوسیله بنزین یا نیترا کلرور کربن و مالش اسفنج آنرا پاک میکنیم.
طریقه پاک کردن لکه قهوه ، کاکائو وچای از فرش
در صورت تازه بودن با آب جوش و اتوی داغ از بین میرود و چنانچه پس از شستشو لکه باقی ماند با استفاده از نیترا کلرور کربن و در صورت سفیدی قسمت از آب اکسیژنه 20% استفاده میکنیم.
طریقه پاک کردن لکه شیر از روی فرش
چربی شیر را با بنزین برطرف کرده ، سپس با آب نیم گرم میشوئیم .
طریقه پاک کردن لکه ترشی از روی فرش
لکه میوه های ترشی همچون آلبالو، انار ،پرتقال را سریعأ با آب و آمونیاک میشوریم.
طریقه زدودن لکه مرکب فرنگی از روی فرش
بامحلول داغ و غلیظ جوهر ترشک و آب و صابون مالش داده ، میشوریم .
پاک کردن لکه عرق بدن از روی فرش
محل لک شده را در محلول ، پر برات دوسود و آب اکسیژنه ( آب اکسیژنه یک لیتر ، پربرات دو سود چهار قاشق قهوه خوری )پاک میکنیم.
پاک کردن لکه مرکب آبی یا سیاه بر روی الیاف نباتی ( گیاهی ) از فرش
محلول رقیقی از 5% پر منگنات دو پتاس و آب تهیه کرده ، قسمت آلوده را در آن خیس کرده تا رنگ آن قهوه ای گردد، سپس آنرا در محلول بی سولفیت دو سود و کمی سرکه گذارده ، با آب زیاد میشوریم و چنانچه تمیز نشد این کار را چند بار تکرارو تا محو لکه ادامه میدهیم.
نحوه پاک کردن لکه مرکب روی الیاف حیوانی از روی فرش
پارچه را در محلول 5% پر بورات دو سود گذاشته، کم کم گرم میکنیم، تا آنجا که نجوشد و پارچه داخل ظرف تکان نخورد،سپس از داخل ظرف ،خارج ساخته، آبکشی مینمائیم.
پاک کردن لکه جوهر معمولی روی قالی از روی فرش
مقداری ماست ترش روی محل لکه ریخته ، منتظر میمانیم تا ماست رنگ جوهر را بخود بگیرد، سپس آنرا پاک نموده و این عمل را آنقدر تکرار میکنیم ،تا جائیکه لکه کاملا”محو گردد.
پاک کردن لکه دوده از روی فرش
با اسفنج آغشته به محلول اسید تارتاریک 20% روی لکه را مالش داده ، انرا پاک میکنیم ، البته استفاده از آبقوره نیز برای لکه برداری فوق مفید است .