ایران در آستانه تحقق سیاست 400 میلیون دلاری صادرات فرش

در حاشیه حضور در اراک و نشست با اعضای گروه فرش دانشگاه اراک عنوان کرد: فرش دستبافت در ایران رشته‌ای سنتی است که توسعه آن نگاه آکادمیک نیاز دارد و برای جبران برخی خلاها و پاسخگویی به نیازهای این حوزه آموزش عالی با راه‌اندازی رشته وارد میدان شده است.

وی با تاکید بر اینکه در کنار آموزش عالی مرکز ملی فرش ایران نیز باید سهم خود را مورد توجه قرار دهد و از توان علمی، آموزشی و پژوهشی دانشگاهیان و دانش‌آموختگان بهره ببرد، افزود:  برخی از استان‌های کشور قطب سنتی تولید فرش هستند که معرفی کاملی از این ظرفیت نشده است و شاید نسبت به استان مرکزی و توان تولید فرش آن در داخل کشور شناخت کافی وجود نداشته باشد، اما در خارج از کشور به تفکیک مناطق جغرافیایی اسم فرش سلطان‌آباد، ساروق، جیریا، فراهان، لیلیان و … شنیده می‌شود و شهره است که این توان واقعی اما با شاکله سنتی نیازمند نگاه علمی، به‌روز و آکادمیک است.

کارگر با اشاره به راه‌اندازی رشته فرش در دانشگاه اراک که می‌تواند زمینه‌ساز توسعه این هنرصنعت و بازار و حمایت کننده از رویکرد علمی و مستندسازی سوابق و پیشینه فرش در استان مرکزی باشد، بیان کرد: متاسفانه به مانند بسیاری از رشته‌های آموزش عالی در رشته فرش نیز پیوند درستی بین صنعت و دانشگاه ایجاد نشده است و فارغ‌التحصیلات طی دو دهه اخیر موتور محرکت فرش دستبافت کشور نبوده اند و به نظر می رسد نیازها و انتظارات عملیاتی نشده است البته این فقدان به معنی تعطیلی رشته نیست.

وی تصریح کرد: امروز زمان آن فرارسیده است که رشد کمی رشته فرش در کشور متوقف شود و رشد کیفی آن مورد توجه قرار گیرد و در این مسیر تقویت استادان، اصلاح سرفصل‌ها درسی با تمرکز به نیاز این هنرصنعت و بازار روز مورد تاکید قرار گیرد.

کارگر با تاکید بر اینکه لازمه توفیق در رشته فرش اعمال رویکرد بین رشته‌ای است، گفت: لازمه توفیق رشته فرش توجه به رشته‌هایی مانند جامعه‌شناسی روانشناسی برای شناخت سلایق مصرف‌کننده و رشته‌هایی همچون طراحی صنعتی برای پرکردن خلاهای همچون بسته‌بندی برای فرش در کنار رشته فرش است و از طرفی نیاز است کارکرد جدیدی برای فرش دستبافت تعریف شود در پیشینه تاریخی فرش ایران خورچین، پادری، پشتی، پرده و … بوده و رویکرد کاربردی داشته است وامروز نیز می‌توان کاربردهای تازه‌ای یافت و در نگاه بین رشته‌ای رشته‌هایی همچون بازاریابی، بازرگانی و تجارت برون‌مرزی را در نظر داشت تا رونق این هنرصنعت در کشور حاصل شود و مرکز ملی فرش ایران نیز این رویکرد را در مسیر اهداف و برنامه‌های خود لحاظ کرده است.

وی با اشاره به رونق صادرات فرش طی دو سال اخیر بیان کرد: سالانه به صورت تقریبی سه میلیون مترمربع فرش در کشور تولید می‌شود که دوسوم آن صادر و باقی مصرف داخل است، صادرات فرش در 2 دهه اخیر به دلیل عوامل داخلی و خارجی همچون وضع تحریم‌ها، تغییر سلیقه مصرف‌کنندگان، تورم داخلی در برخی از مواد اولیه فرش دستبافت و ظهور و بروز انواع کف‌پوش‌ها همچون فرش ماشینی موفق و رو به رشد نبوده است.

رئیس مرکز ملی فرش ایران اظهار کرد: طی دو سال اخیر شاهد روند افزایشی صادرات فرش در کشور هستیم به طوری که در سال گذشته 359 میلیون دلار فرش دستبافت از کشور به حدود 80 کشور دنیا صادر شد که رشد 23 درصدی صادرات را در پی داشت و امسال نیز طی آخرین آمار گمرک در هشت ماهه ابتدایی سال 269 میلیون دلار به بازارهای هدف صادر شده که نسبت به مدت مشابه در سال 95 رشد 31 درصدی به ثبت رسیده است و امید است که این روند افزایشی ادامه‌دار باشد تا تحقق صادرات 400 میلیون دلاری تا پایان 96 رقم بخورد.

وی با بیان اینکه بازارهای صادراتی ایران شامل بازارهای سنتی و بازارهای جدید می‌شود، عنوان کرد: بازار سنتی صادرات ایران همچون ایالت متحده امریکا، برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان، ایتالیا، انگستان، سوییس و برخی کشورهای عربی همچون لبنان، امارات، کویت و قطر و ژاپن در شرق آسیا از دیرباز با فرش ایرانی آشنا دارند و فرش در سبک زندگی آنها نقش دارد و عمده صادرات فرش ایران به این مناطق انجام می‌گیرد و در کنار این کشورها برخی بازارهای جدید نیز به بازارهای هدف صادرات فرش ایران اضافه شده اند از جمله چین که خود تولیدکننده فرش دستبافت بوده و امروز به مشتری فرش ایران بدل شده است و در این بین روسیه و برخی از کشورهای امریکای لاتین مانند برزیل و افریقای جنوبی به بازار فرش ایران پیوسته‌اند.

کارگر در خصوص حمایت‌های مرکز ملی فرش ایران از بافندگان فرش بیان کرد: مرکز ملی فرش ایران مجموعه ای از حمایت‌ها را برای قالیبافان در نظر دارد و بحث بیمه آنان را به صورت جدی دنبال می‌کند به طوری که با وجود آنکه در حال حاضر آمار دقیقی از قالیبافان کشور در دست نیست اما تاکنون 320 هزار نفر تحت پوشش بیمه قرار گرفته اند و امید است با نگاه مثبت و افزایش مجلس شورای اسلامی در لایحه بودجه 97 شمار قالیبافانه تحت پوشش بیمه به 500 هزار نفر برسد.

وی  ارائه تسهیلات به پشتیبانان صنعت فرش برای تثبیت و ایجاد اشتغال را به عنوان دیگر حمایت مرکز از قالیبافان دانست و گفت: تسهیلات مورد نظر برای قالیبافان از محل تفاهم‌نامه مرکز ملی فرش ایران با صندوق کارآفرینی امید در قالب تسهیلات ارزان قیمت و مناسب برای حوزه فرش دستیافت عملیاتی و با نرخ 4 درصد پرداخت می‌شود و طی سه سال گذشته از این محل حدود 50 میلیارد تومان تسهیلات به قالیبافان کشور پرداخت شده است و در کنار این تسهیلات، 1.5 میلیارد دلار صندوق توسعه ملی برای حمایت از ایجاد استغال در مناطق روستایی و عشایری در نظر گرفته شده است که می‌تواند روستاییان کشور و استان مرکزی را پاسخگو باشد.

رئیس مرکز ملی فرش ایران با اشاره به برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه قالیبافان، طراحان، ریسندگان، رنگرزان و همه ارکان زنجیره تامین فرش دستبافت در مناطق مختلف از جمله استان مرکزی به عنوان رویکرد حمایتی از این هنرصنعت اضافه کرد: ثبت ملی و جهانی مناطق جغرافیایی فرش دستبافت در کشور بخش دیگری از حمایت‌های مرکز است که که در سال گذشته ساروق به ثبت جهانی رسیده است و ثبت ملی و جهانی سایر مناطق نیز در دستور کار و در مرحله تکمیل پرونده قرار دارد.