مقصر رکود فرش دستباف ما هستیم

0

بازار فرش دستباف ایران هیچگاه و هرگز در رکود فرو نخواهد رفت، این ما هستیم که باعث رکود فرش دستباف شده ایم. با قاطعیت می توان گفت که در برهه ای اشتباهاتی را انجام داده ایم که امروز بهای آن را می پردازیم.

برخی نهادها و برخی کارفرمایان با استفاده از  نقشه هایی که هیچ اصالت و ارتباطی نسبت به منطقه بافت شده  ندارند و از طرفی تولیدات انبوه تابلوفرش که جلوه ای صنعتی گرفته و ذهنیت غلطی فرشبافی کشور را تحت تاثیر قرارداده است.

باید گفت ارزش فرش های روستایی زیر نفوذ ویران کننده فرش های شهری از یاد رفته است.

Image result for ‫فرش دستباف عشایر‬‎

رنگرزان عزیزی که بسیار حرفه ای و با سابقه استفاده از رنگ های طبیعی را دارند و این سنت گرانمایه را زیر نفوذ گسترش رنگ های شیمیایی از دست داده اند، گسترش طرح های تکراری و کپی شده و محدودیت طرح و رنگ های نه چندان جذاب بخشی از مشکلات جامعه فرش است.

از زمان اولین عملکرد مسئولان بر اعتبار فرش ایران از طریق استفاده رنگ های کم ارزش و بی ثبات اتیلینی حدود ۹۰ سال گذشته، از زمان هشدارهای سیسیل ادواردز در کتاب قالی ایران در مورد استفاده از گره های غیر مجاز وپشم های نامرغوب نزدیک به ۶۰ سال و از نقشه های چاپی با پیدایش کامپیوتر و ربات های بافنده حدود ۴۱ سال گذشته است.

با این همه کاملا هویداست تفکرات کسانی که با آگاهی و با دلایلی پوچ، سنتی و کهنه بودن فرش دل به نابودی این حرفه هنر و صنعت بسته اند و گاه و بیگاه سخنرانی ها، اظهار نظرات و مقایسات بی منطق آنان را می بینیم و می شنویم.

و دوم کسانی که از سر ناآگاه بودن درباره فرش هیچ نمی دانند و نمی توانند بپذیرند کسانی هستند که این حرفه را می شناسند یا نمی دانند در این حرفه رشته های زیادی وجود دارد و آنان از آن بی خبرند و نظرات اشتباه و ناقص رابیان می کند.

به هر روی، مسئولان و افراد برجسته فرش باید بپذیرند طی این سال ها اشتباه کرده اند و مسیر را اشتباه رفته اند و باید برای کمک به جامعه فرش راه درست را انتخاب کنند؛ باید برگردند و از ریشه این کار را اصلاح و درست کنند.

از الیاف پشم و گوسفند و نوع پشم چینی گوسفندان تحقیق و پژوهش کنند. تفکیک و پرورش نژادهای برتر گوسفندان برای پشم با کیفیت؛ تحقیقات و آزمایش های مختلف و درست بر روحیات گوسفندان و تاثیر آن بر کیفیت الیاف و پشم (حال چه برخورد خشن دامداران و افراد پشم چین با گوسفند! و چه  هنگام پشم چیدن به روش سنتی زخم هایی بین ۳تا ۸ سانت بر پوست گوسفند ایجاد می شود که باعث ترس و وحشت در گوسفند خواهد شد و این کار باعث تغییرشکل سلول ها  و از بین رفتن نیمی از پروتئین و کیفیت پشم خواهد شد که این تغییرات به همین نسبت بر کیفیت فرش دستباف تاثیر خواهد می گذارد.)

باید مناطق جغرافیایی مناسبی را برای پرورش گوسفندان مشخص کرد، چه بسا که در فصول مختلف سال جابجایی گوسفندان در مناطق خوش آب و هوای کشور انجام شود، احداث ایستگاه های پشم چینی مشخص در نواحی که دامداری گسترده ای دارند و همچنین در مسیر کوچ عشایر عزیز و با دستگاه های روز پشم چینی آموزش داده شود.

در بخش رنگرزی چون کشورمان چهار فصل هست به راحتی می توان گیاهان رنگزا را مشخص کرد و پرورش داد. اساتید عزیز رنگرزی و بزرگان سنتی کار تجربیات علم و اندیشه و روش های کار خود را بیان کنند و از گنجینه علم این بزرگان در بخش رنگرزی استفاده شود؛ استفاده از روش رنگرزی سخت و بسیار دشوار است اما به وسعت یک تاریخ  گرانبها و جاوید خواهد بود.

شهرت جهانی و اصالت فرش ایران همواره مدیون طرح و نقشه اصیل و عالی و رنگ آمیزی و دقت در بافت آن است.

بدون شک این شکوه و معروفیت فرش دستباف زمانی پابرجا خواهد ماند که فرش ایران بتواند این ویژیگی ها را حفظکند.

بنابراین رکود، زنده ماندن یا از بین رفتن این هنر و صنعت بستگی کامل به استفاده مواد اولیه مرغوب و با کیفیت دارد.

روش رنگرزی، بافت و نوع نقشه و رنگ آمیزی آن؛ از این روی بَد یا ناقص بافتن فرش به منظور پایین آوردن قیمت آن خطای بزرگی است. فرش دستباف خوب همیشه گران بوده و خواهد بود و اینکه به مرور و گذر زمان و کهنه شدن هرچه بیشتر فرش بر مرغوبیت آن می افزاید.

سعی کنیم تاریخی جدید را در فرش رقم بزنیم و تمام تلاش و کوشش مان را انجام دهیم تا این ارزش مفید و فرهنگ ملی پا برجا بماند و همواره در اوج شکوه خود بماند .

هیچگاه فریب تکنولوژی در صنعت فرش را نخوریم و همواره اصالت و سنت را در تمام بخش های فرش حفظ کنیم؛نگذاریم که حتی بازار گرم فرش، دشمن خود شود؛ اشتباهی که در برهه ای از تاریخ فرش دستباف ایران اتفاق افتاد و در اروپا و آمریکا صنایع فرش ماشینی با سرعت سرسام آوری توسعه می یافت و در ایران گروهی غافل و نادان به فکر افتادند که کار را زودتر و سریع تر به پایان برسانند تا هر چه ممکن است بیشتر سود ببرند.

حسین جهان‌تیغ، کارشناس حوزه فرش دستبافت

گلچه فرش

3.1/5 - (8 امتیاز)
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.